عمیقی ابرقویی، محمد (2 فروردین ۱۳۴۲-4 دی ۱۳۶۵)، فرمانده گروهان ۲ گردان امام حسن(ع) لشکر ۱۹ فجر نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
محمد عمیقی در محلة دربقلعه شهر ابرکوه* در جنوب غربی استان یزد در خانوادهای مذهبی به دنیا آمد. پدرش غلامرضا، کشاورز و مادرش شهربانو فخرایی ابرقویی، خانهدار بود (ادارۀ ثبتاحوال ... ؛ فرهنگ ... ، ذیل نام).
او دورۀ ابتدایی را در مدرسة خواجه نصیر طوسی (شهید محمود فلاحزاده کنونی) گذراند و در خرداد ۱۳۵۴، این دوره را به پایان برد. برای مقطع راهنمایی در مدرسة راهنمایی داریوش (امام خمینی(ره) کنونی) ثبتنام کرد. کلاس اول راهنمایی را در آنجا خواند؛ اما بهسبب مشکلات اقتصادی، تحصیلش را نیمهتمام گذاشت و برای کمک به تأمین مخارج زندگی به همراه پدرش به کشاورزی مشغول شد (ادارۀ آموزشوپرورش ... ). در این ایام که مبارزات مردم ایران بر ضد حکومت پهلوی به اوج خود رسیده بود، محمد با حضور در تظاهرات به این مبارزات پیوست. پس از پیروزی انقلاب به شغل کارگری و کشاورزی در ابرکوه ادامه داد (بابایی ابرقویی، ص ۱۶۷).
محمد در جریان جنگ تحمیلی عراق بر ضد ایران، در بهمن، ۱۳۶۰ با عضویت بسیجی و پس از آموزش عمومی نظامی یکماهه در پادگان آموزشی شهید آیتالله دستغیب شیرازی در کازرون (غرب استان فارس)، به جزیرة مینو در جنوب استان خوزستان رفت و تا ۶ خرداد ۱۳۶۱، تحت فرماندهی نمایندة سپاه استان فارس در آبادان، با سمت تکتیرانداز در آنجا حضور داشت. در ۲۵ تیر ۱۳۶۱ و در ادامه، برای بار دوم با سمت آر.پی.جیزن در گردان ۹۵۲ تیپ ۳۵ امام سجاد(ع)، در جبهه حضور یافت و در مرحلة دوم عملیات رمضان که در جنوب غربی خوزستان در منطقة شلمچه با هدف تهدید بصره از شرق و حضور در حاشیۀ شطالعرب اجرا شد، شرکت کرد (واحد ... ؛ تیپ ... ).
محمد در ۱ آذر ۱۳۶۱، پس از عضویت رسمی در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای فراگیری آموزش عمومی نظامی به پادگان شهید عبدالله مسگر (امام حسین(ع) کنونی) در شیراز فرستاده شد. پس از آموزش در ۱۹ بهمن، با سمت مربی تخریب در واحد آموزش تیپ ۳۵ امام سجاد(ع) در اهواز مشغول به خدمت شد. در نیمة دوم خرداد ۱۳۶۲، به ابرکوه بازگشت و به آموزش و تربیت بسیجیان بهویژه نیروهای پایگاه مقاومت شهید محمد منتظری پرداخت. در ۱۱ تیر همان سال با زینت عمیقی ابرقویی ازدواج کرد (همان؛ سپاه ... ، برگه ... ؛ لشکر ... ، پایان ... ).
تقریباً کمتر از یک سال پسازآن، در ۴ مرداد ۱۳۶۳، به تیپ احمد بن موسی(ع) در منطقة بوکان در جنوب آذربایجان غربی اعزام شد و در واحد آموزش نظامی، با سمت مربی تخریب به کار خود ادامه داد؛ سپس در ۲۰ اسفند ۱۳۶۳، برای حضور در عملیات بدر که در جنوب شرقی عراق در تالاب هورالهویزه (هورالعظیم، غرب دشت آزادگان) با هدف قطع جادۀ بصره ـ العمارة عراق و تهدید بصره از شمال اجرا شد، به خوزستان رفت؛ پسازآن در اواخر اردیبهشت ۱۳۶۴، به سپاه پاسداران ابرکوه بازگشت و مجدداً به آموزش نیروهای بسیجی پرداخت. از ۱۰ فروردین تا دی ۱۳۶۵، مربی تخریب در واحد آموزش لشکر ۱۹ فجر شد و به آمادهسازی و آموزش نیروها برای حضور در عملیات کربلای ۴ در ۳ دی ۱۳۶۵، در جبهۀ جنوبی، ابوالخصیب با هدف تصرف ابوالخصیب و محاصرة نیروهای مستقر در شبهجزیرۀ فاو (جنوب شرقی عراق) و تهدید بصره از جنوب، پرداخت. او پیش از آغاز عملیات فرماندهی گروهان ۲ گردان امام حسن(ع) راه بر عهده گرفت و سرانجام هنگام پیشروی بهسوی مواضع دشمن به شهادت رسید؛ اما به سبب عقبنشینی نیروهای خودی از مواضع تصرفشده پیکرش درآنجا باقی ماند که حدود دو هفته بعد، در جریان عملیات کربلای ۵ که در همان منطقه اجرا شد، پیکرش کشف و به ابرکوه منتقل و در ۲۴ دی، پس از تشییع، در گلزار روضبببالشهدای زادگاهش به خاک سپرده شد (سپاه، معرفینامه؛ لشکر، تأیید مأموریت، تأیید مسئولیت؛ بابایی ابرقویی، ص ۱۸۸).
شهید محمد عمیقی در معاشرت با دیگران انسانی خوشاخلاق و در امر آموزش نظامی منظم و جدی بود (همو، ص ۱۸۵).
بهپاس ایثارگری شهید، ادارۀ آموزشوپرورش گواهینامة افتخاری دورة متوسطه را در ۱۸ خرداد ۱۳۸۸، به وی اعطا کرد (وزارت ... ). همچنین نامش را بر کوچهای در ابرکوه نهادهاند.
از او دو فرزند بهنامهای فاطمه (پزشک متخصص بیماریهای عفونی در بیمارستان خاتمالانبیا(ص) ابرکوه) و مریم (دبیر آموزشوپرورش ابرکوه) باقیمانده است.
مآخذ: ادارۀ آموزشوپرورش شهرستان ابرکوه، گواهینامة پایان تحصیلات دورة ابتدایی، سند مورخ خرداد ۱۳۵۴، سند بش، موجود در ادارهکل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان یزد؛ ادارة ثبتاحوال شهرستان ابرکوه، شناسنامه، سند مورخ ۸ مرداد ۱۳۴۳، سند بش، موجود در همانجا؛ بابایی ابرقویی، محمدرضا، سرداران سروقامت (روحانیان و سرداران شهید شهرستان ابرکوه)، یزد: چشموچراغ، ۱۳۹۸ ش؛ تیپ امام سجاد(ع)، پایان مأموریت، سند مورخ ۱۳ مهر ۱۳۶۱، سند بش، موجود در ادارهکل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان یزد؛ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منطقة ۹، برگة ارزیابی در حین آموزش، سند مورخ ۲۰ اردیبهشت ۱۳۶۲، سند بش، موجود در همانجا؛ همان، معرفینامه، سند مورخ ۴ مرداد ۱۳۶۳، سند بش، موجود در همانجا؛ فرهنگ اعلام شهدا: استان یزد، به کوشش مرکز مطالعات و پژوهشهای بنیاد شهید و امور ایثارگران، تهران: شاهد، ۱۳۹۵ ش؛ لشکر ۱۹ فجر، پایان مأموریت، سند مورخ ۱۴ خرداد ۱۳۶۲، سند بش، موجود در ادارهکل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان یزد؛ همان، تأیید مأموریت، سند مورخ ۲۸ بهمن ۱۳۶۵، سند بش، موجود در همانجا؛ همان، تأیید مسئولیت، سند مورخ ۷ آبان ۱۳۸۲، سند بش، موجود در همانجا؛ واحد بسیج مستضعفین ابرکوه، گواهی خدمت، سند مورخ ۲۲ شهریور ۱۳۶۸، سند بش، موجود در همانجا؛ وزارت آموزشوپرورش، گواهینامة افتخاری پایان دورة متوسطه، سند مورخ ۱۸ خرداد ۱۳۸۸، سند بش، موجود در همانجا.
/ محمدرضا بابایی ابرقویی/